PODSTAWOWE ZASADY BEZPIECZEŃSTWA PRZY PRACACH POD NAPIĘCIEM - JAKIE WYPOSAŻENIE JEST OBOWIĄZKOWE?

Praca pod napięciem to jeden z najbardziej wymagających i odpowiedzialnych obszarów w branży elektroenergetycznej. Nawet najmniejszy błąd może mieć poważne konsekwencje – od porażenia prądem po uszkodzenie urządzeń i przerwy w dostawie energii. Dlatego tak ważne jest, by każdy elektryk, elektromonter czy technik dysponował sprawdzonym, certyfikowanym sprzętem ochronnym.
W tym artykule pokazujemy, jakie wyposażenie jest obowiązkowe przy pracach pod napięciem, jakie normy regulują jego stosowanie i jakie produkty – dostępne w sklepie EG System – pomogą Ci w pełni zadbać o bezpieczeństwo i zgodność z przepisami.
Spis treści:
- Zasada nr 1: najpierw prawo i normy
- Rękawice elektroizolacyjne (PN-EN 60903)
- Hełm elektroizolacyjny (EN 50365) + ochrona twarzy
- Wskaźnik/wykrywacz napięcia (PN-EN 61243)
- Maty/chodniki elektroizolacyjne (PN-EN 61111)
- Drążki izolacyjne i osprzęt
- Uziemiacze przenośne – bezpieczne miejsce pracy
- Utrzymanie, badania okresowe i dokumenty
Zasada nr 1: najpierw prawo i normy
Każda praca przy urządzeniach elektroenergetycznych musi być zgodna z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki w sprawie BHP przy urządzeniach energetycznych oraz z normą PN-EN 50110-1, która określa organizację i metody pracy.
To właśnie te dokumenty definiują, jakie środki ochronne muszą być stosowane: rękawice elektroizolacyjne, hełm dielektryczny, wskaźnik napięcia, maty, drążki oraz uziemiacze przenośne.
→ Świadome stosowanie tych zasad to nie tylko wymóg formalny, ale realna ochrona zdrowia i życia pracowników.
Rękawice elektroizolacyjne (PN-EN 60903)
Rękawice elektroizolacyjne to absolutna podstawa bezpieczeństwa przy pracy pod napięciem. Norma PN-EN 60903 precyzuje klasy ochronne od 00 (do 500 V) do 4 (do 36 000 V). Każda para rękawic musi być regularnie badana elektrycznie, najczęściej co 6 miesięcy.
Przykład produktu:
→ Rękawice elektroizolacyjne EG-ELSEC – elastyczne, wygodne, z aktualnymi badaniami, dostępne w różnych klasach i rozmiarach. Sklep EG System oferuje również rękawice skórzane ochronne do stosowania na wierzch, co zwiększa trwałość i komfort użytkowania.
Dlaczego warto?
- Zabezpieczają przed porażeniem nawet przy niezamierzonym kontakcie z przewodzącym elementem.
- Wykonane z naturalnego lateksu o wysokiej dielektryczności.
- Z badaniami i certyfikatem, co daje pewność dopuszczenia do pracy.
Hełm elektroizolacyjny (EN 50365) + ochrona twarzy
Hełm to więcej niż ochrona głowy przed uderzeniem – to bariera przed przepływem prądu przez ciało. Hełmy elektroizolacyjne zgodne z EN 50365 są przeznaczone do pracy w instalacjach do 1000 V AC / 1500 V DC i muszą mieć konstrukcję pozbawioną elementów metalowych.
Przykład produktu:
→ Hełm elektroizolacyjny EG-E-WR z przyłbicą – wykonany z lekkiego tworzywa ABS, z ochroną przed łukiem elektrycznym i regulacją dopasowania. Możliwość zamontowania ochronników słuchu i osłony twarzy.

Korzyści:
- Chroni głowę i twarz przed napięciem, odpryskami i promieniowaniem łuku.
- Komfortowa regulacja zapewnia stabilność nawet podczas długiej pracy.
- Przezroczysta przyłbica zwiększa widoczność i bezpieczeństwo.
Wskaźnik/wykrywacz napięcia (PN-EN 61243)
→ Zanim dotkniesz czegokolwiek – sprawdź, czy jest napięcie!
Wskaźniki napięcia zgodne z normą PN-EN 61243 są obowiązkowym elementem wyposażenia przy każdej pracy pod napięciem. Wersje do niskich napięć (do 1 kV) i wysokich napięć (powyżej 1 kV) pozwalają jednoznacznie potwierdzić, czy obwód jest bezpieczny.
Przykład ze sklepu EG System:
→ DWNP-1 – wskaźnik napięcia do 1 kV, dwubiegunowy, z sygnalizacją świetlną.

Dlaczego to ważne?
Wskaźnik to jedyny pewny sposób, aby potwierdzić brak napięcia. W EG System kupisz nie tylko sprzęt, ale też wykonasz jego okresowe badania, co gwarantuje zgodność z normami.
Maty i chodniki elektroizolacyjne (PN-EN 61111)
Podczas pracy przy rozdzielniach i stanowiskach nn operator zawsze powinien stać na macie elektroizolacyjnej – to zabezpieczenie przed przepływem prądu przez stopy do ziemi.
Przykład produktu:→ Chodnik elektroizolacyjny EG-BHP-115, klasa 2 – certyfikowany do 17 kV AC, o powierzchni antypoślizgowej, łatwy w czyszczeniu i przechowywaniu.

Zalety:
- Chroni pracownika przed upływem prądu do ziemi.
- Zapewnia stabilność i bezpieczeństwo nawet w wilgotnym środowisku.
- Wykonany z trwałej gumy dielektrycznej, odpornej na starzenie.
Drążki izolacyjne i osprzęt
Drążki izolacyjne pozwalają na bezpieczne operowanie urządzeniami z odległości – np. przy zakładaniu uziemiaczy, obsłudze odłączników czy sprawdzaniu napięcia. Wykonane są z włókna epoksydowego lub kompozytowego, zapewniają wysoką wytrzymałość i minimalne przewodnictwo prądu.
Przykład produktu:→ Drążki teleskopowe z końcówką UDI – lekkie, uniwersalne, do pracy z wskaźnikami i osprzętem wysokiego napięcia.

Korzyści:
- Zwiększają dystans i bezpieczeństwo operatora.
- Pasują do różnych końcówek i narzędzi.
- Łatwe w transporcie i magazynowaniu.
Przeczytaj też:
→ Uchwyt do bezpieczników BM - praktyczne porady dla elektryków
Uziemiacze przenośne – bezpieczne miejsce pracy
Uziemiacze przenośne zabezpieczają odłączone części instalacji przed przypadkowym pojawieniem się napięcia. Są wymagane zawsze, gdy praca odbywa się w miejscu, które może zostać ponownie załączone lub gdzie istnieje ryzyko indukcji.
Przykład produktu:
→ Uziemiacze przenośne EG System – w wersjach do sieci nn, SN i WN, z różnymi długościami przewodów i typami zacisków.
Dlaczego warto?
- Zabezpieczają obwód przed ponownym załączeniem.
- Chronią zespół przed skutkami przepięć i ładunków elektrostatycznych.
- Każdy uziemiacz ma tabliczkę znamionową z danymi technicznymi i numerem seryjnym.
Utrzymanie, badania okresowe i dokumenty
Każdy element ochrony elektroizolacyjnej musi mieć aktualne badania. W EG System można zlecić badania rękawic, wskaźników napięcia i mat elektroizolacyjnych, otrzymując przy tym pełną dokumentację – protokół pomiarowy i oznakowanie daty ważności.
To oszczędność czasu i pewność, że sprzęt jest gotowy do użycia i spełnia wymagania audytowe.
Bezpieczna praca pod napięciem to nie tylko procedury i doświadczenie, ale przede wszystkim odpowiedni, regularnie badany sprzęt. Rękawice elektroizolacyjne, hełm w klasie EN 50365, wskaźnik napięcia, maty, drążki oraz uziemiacze przenośne stanowią podstawowe wyposażenie, które chroni zdrowie i życie. Regularne badania, certyfikaty i stosowanie produktów takich jak te dostępne w EG System gwarantują zgodność z przepisami, bezpieczeństwo pracy i spokój przy kontrolach. Właściwie dobrany sprzęt to nie wydatek – to inwestycja w bezpieczeństwo i profesjonalizm.
Masz pytania? Skontaktuj się z nami!
To może Cię zainteresować:
→ Jak technologia termowizyjna wspiera przemysł?Wróć do kategorii BHP Produkty z tej kategorii
